Dynia – królowa jesieni

Jak widać za oknem, od kilku tygodni mamy jesień. I o ile początkowo była ona bardzo piękna i łaskawa, ostatnimi czasy niestety tylko plucha i zimno. I jak tu żyć? Każdy z nas ma zapewne swoje „bardziej i mniej ulubione” pory roku. Jeżeli mam być szczera, ja osobiście Pani Jesieni nie darzę wielką sympatią (delikatnie mówiąc :) ). Jest kilka opcji z czego może to wynikać. Opcja 1 – ze zboczenia zawodowego, bo przecież ogrody jesienią niejako zamierają, co jest smutne! Opcja 2 – z faktu, że jestem osobą aktywną (może nie dosłownie, że sport itd.) i owszem siedzenie pod kocykiem z ciepłą herbatką i dobrą książką jest fajne, gdy za oknem mamy piękną Złotą Polską Jesień! No i właśnie z faktu, że złotość jesieni trwa nieproporcjonalnie krótko do całego okresu jej trwania, potem już tylko szaro- buro i ponuro :) – to była opcja 3. Ale dość narzekania, we wszystkim przecież można znaleźć jakieś plusy! Jesień to także czas w którym króluje dynia! A dynie uwielbiam i chętnie Wam o nich opowiem :)

Dynia - uprawa i odmiany Dynia - uprawa i odmiany Dynia - uprawa i odmiany

Już z końcem sierpnia na ryneczkach i sklepowych półkach pojawiają się piękne, pomarańczowe, pękate dynie. Początkowo mniejsze, z czasem ich rozmiary są na prawdę imponujące. W dzisiejszym poście chcę Wam nieco przybliżyć uprawę dyni we własnym ogrodzie, przedstawić bogactwo odmianowe tego gatunku oraz zastosowanie dekoracyjne ( nie Halloween’owe ) i moje ulubione – kulinarne :) <radzę się najeść przed dalszą lekturą!>

Dynia - uprawa i odmiany Dynia - uprawa i odmiany Dynia - uprawa i odmiany

Zatem do rzeczy!

Dynie to rośliny jednoroczne o pokroju płożącym lub krzaczastym, pochodzące z tropikalnych obszarów Ameryki i Azji. W obrębie tego rodzaju wyróżnić można dynie jadalne oraz dynie uprawiane w celach ozdobnych. Zarówno dynia jadalna, jak i ozdobna posiada wiele form, różniących się wielkością i kształtem owoców, stanowiących część użytkową. Dyniami jadalnymi są odmiany dyni olbrzymiej (Cucurbita maxima) oraz dyni zwyczajnej (Cucurbita pepo), w obrębie której wyróżnia się odmiany botaniczne – cukinię, kabaczka, patisona, dynię makaronową i dynię bezłupinową. Odmiany te uprawiane są zazwyczaj w celu pozyskania z nich owoców o smacznym i zdrowym miąższu, bogatym w karotenoidy.

Dynia - uprawa i odmianyNiektóre natomiast uprawia się również lub tylko ze względu na nasiona o dużej zawartości oleju i innych składników odżywczych. Odrębną grupę stanowią dynie ozdobne, nieposiadające jadalnych części, uprawiane dla bardzo dekoracyjnych owoców o dużej trwałości. Skórka i miąższ są bardzo twarde, ale przez to owoce są odporne na uszkodzenia i dobre do przechowywania. Przeważnie są to różne odmiany dyni zwyczajnej, dyni olbrzymiej oraz tykwy (Lagenaria). Dynie ozdobne można sadzić na zagonie warzywnym lub na rabacie bylinowej oraz w dużych pojemnikach na balkonie lub tarasie. Dekoracyjne owoce mogą stać się ozdobą naszych wnętrz. W temperaturze pokojowej przetrwają w niezmienionej formie nawet cały rok, do następnych zbiorów

Dynia - uprawa i odmianyUprawa

Do prawidłowego wzrostu roślina potrzebuje dużej ilości słońca i ciepła, dlatego jej hodowlę należy rozpocząć na odpowiednio nasłonecznionym stanowisku albo pod specjalną osłonką. Warzywo to można uprawiać z rozsady doniczkowanej oraz z siewu nasion wprost do gruntu.

Nasiona wysiewa się bezpośrednio do gruntu najczęściej w 2. dekadzie maja. Najlepiej stosować siew gniazdowy (po 2-3 nasiona) na głębokość 2-4 cm. Odmiany płożące wymagają rozstawy 1-2 m x 1-1,5 m, a krzaczaste 1-1,5 x 0,6-0,8 m. Taką samą rozstawę stosujemy w przypadku form ozdobnych.

W przypadku rozmnażania dyni z rozsady nasiona wysiewa się w marcu do pojemników z substratem torfowym. W temperaturze 18–20°C pierwsze siewki wyrastają po upływie 10–14 dni, a w wyższej po tygodniu. Następnie rośliny pikuje się do doniczek 9–10-centymetrowych, a temperaturę obniża do 12–14°C. Na miejsce stałe zahartowaną rozsadę sadzi się od drugiej połowy maja. Dobrze przygotowana rozsada powinna mieć wykształcone 3 liście właściwe.

green_design_dynia-9

Okres wegetacji dyni jadalnej i ozdobnej wynosi średnio 120–140 dni, przy czym temperatura optymalna dla wzrostu i rozwoju tych roślin to 20–28°C (nigdy nie powinna spadać poniżej 10°C). Wszystkie dynie są wrażliwe na najlżejsze nawet przymrozki. Najlepiej rosną w miejscu zacisznym i dobrze nasłonecznionym. Odpowiednim podłożem jest gleba niezbyt ciężka i nie nadmiernie wilgotna, próchniczna, przepuszczalna, o odczynie zbliżonym do obojętnego (pH 6,5-7,0). Przed założeniem uprawy korzystnie jest zastosować obornik (30-50 kg/10 m2) lub kompost (50-70 kg/m2). Należy również przeprowadzić nawożenie mineralne nawozem wieloskładnikowym w dawce ok. 1 kg/10 m2. Rośliny posiadają duże wymagania wodne, zwłaszcza w czasie kwitnienia, zawiązywania owoców i po rozpoczęciu owocowania.

Dynia - uprawa i odmianyDynia - uprawa i odmiany

Odmiany

Piękny wygląd dyni sprawia, że wiele osób chce ją uprawiać w swoim ogrodzie. Do wyboru mamy pełen wachlarz  jej odmian, różniących się między sobą smakiem i kolorem. Powszechnie nam znana jest dynia zwyczajna o soczyście pomarańczowej grubej skórce i miąższu bez dominującej nuty smakowej. Są jednak również takie reprezentantki gatunku, jak niewielka Hokkaido, przypominająca kształtem gruszkę dynia Piżmowa, podłużna Lunga di Napoli, dynia Prowansalska, Muszkatołowa, czy Makaronowa. Niektórzy uprawiają też śródziemnomorską odmianę dyni olbrzymiej, która może ważyć nawet 600 kg! Ta informacja zainspirowała mnie do poszukiwań dyniowych rekordzistów, ale o tym później :)

Tymczasem spójrzcie jak bardzo różnią się od siebie poszczególne gatunki i odmiany powszechnie nam znanej pękatej pomarańczowej dyni!

 

DYNIA JADALNA

Dynia olbrzymia:

‚Melonowa Żółta’

Dynia - uprawa i odmiany

‚Bambino’

Dynia - uprawa i odmiany

‚Ambar’

Dynia - uprawa i odmiany

‚Karowita’

Dynia - uprawa i odmiany

‚Amazonka’

Dynia - uprawa i odmiany

‚Justynka’

Dynia - uprawa i odmiany

‚Jarrahdale’

Dynia - uprawa i odmiany

‚Rouge Vif dEtampes’

Dynia - uprawa i odmiany

Dynia Hokkaido

Dynia - uprawa i odmiany

Dynia makaronowa

Dynia - uprawa i odmiany

Dynia muszkatołowa

Dynia - uprawa i odmiany

Dynia bezłupinowa

Dynia - uprawa i odmiany

Dynia masłowa

Dynia - uprawa i odmiany

Dynia węgierska ‚Nagydobossi Sutotok’

Dynia - uprawa i odmiany

DYNIA OZDOBNA

Dynia olbrzymia:

‚Mini Red Turban’

www.bezogrodek.com

‚Blue Ballet’

Dynia - uprawa i odmiany

‚Triamble’

Dynia - uprawa i odmiany

Dynia zwyczajna:

‚Sweet Dumpling’

www.bezogrodek.com

‚Cameleon’

Dynia - uprawa i odmiany

‚Korona cierniowa’

Dynia - uprawa i odmiany

‚Autumn Wings’

www.bezogrodek.com

‚Yellow Crookneck’

Dynia - uprawa i odmiany

‚Baby Boo’

Dynia - uprawa i odmiany

Patison

Dynia - uprawa i odmiany

…to tylko mała część tego co można znaleźć w internetowej otchłani …. po tych poszukiwaniach stwierdzam, że dynia niejedno ma imię, kształt i rozmiar.  Ale właśnie to czyni ją wyjątkową :)

Dynia - uprawa i odmiany

Zatem jak widzicie dynia to samo dobro –  piękne, różnorodne i smaczne dobro :) W kolejnych postach pokażę Wam wszechstronne kulinarne zastosowanie dyń oraz dynie jako dekoracje sezonowe.

Subskrybuj
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments