Święta Bożego Narodzenia to jedne z najpiękniejszych, najbardziej rodzinnych świąt w roku. Nie bez powodu z niecierpliwością ich wyczekujemy i przygotowujemy się do nich wczuwając się w ich magię już z początkiem grudnia. Ubieramy choinkę, stroimy dom na święta, nucimy świąteczne melodie i kolędy. Z utęsknieniem czekamy na jedyne w swoim rodzaju rodzinne spotkania przy wigilijnym stole. A skoro już o stole mowa to jest jeszcze jeden element nieodłącznie kojarzący się ze świętami – wyjątkowe wigilijne potrawy! Nie ma co się oszukiwać, święta kojarzą się z wielkim obżarstwem.

W naszym świątecznym cyklu mówiłam już o dekoracjach, było też o prezentach i troszkę o słodkościach. Dziś jeszcze jeden element, na który oprócz szczególnej atmosfery Świąt, chyba każdy z nas czeka przez cały rok. Świąteczne menu czyli te wyjątkowe wigilijne smakołyki.

Świąteczne potrawy

Według obyczaju na stole powinno pojawić się ich dwanaście. Dlaczego jest aż dwanaście tradycyjnych potraw wigilijnych? Ponieważ na Ostatniej Wieczerzy było właśnie tylu apostołów. Kiedyś świąteczne potrawy były zróżnicowane, każdy region w Polsce miał swój zestaw. Jednak obowiązywała jedna prosta zasada: potrawy powinno się sporządzać ze wszystkiego, co rodzi się w polu, lesie i na łące. Niekiedy w tradycyjnych domach naszych babć jest tak do dziś.

Aromatyczna zupa grzybowa czy też barszcz z uszkami, ryby na 100 sposobów, makowce, pierniki… te dania wigilijne smakują nam szczególnie w ten jeden wieczór! No i przez kilka następnych dni, bo produkowane są w takich ilościach, że armię wojska można by wyżywić (przynajmniej przez moją mamę :) ). I choć w każdym domu dania wigilijne różnią się od siebie a świątecznych potraw jest co niemiara, przepisy co roku są coraz to bardziej udoskonalane, to  są jednak klasyki wigilijnego stołu, które goszczą wszędzie!

Podejrzewam, że w dzisiejszych czasach nie stosuje się już tak sztywno do zwyczaju dwunastu tradycyjnych potraw wigilijnych, jednak warto wiedzieć, że są one dobrą przepowiednią! U mnie w domu niekiedy liczymy przed wieczerzą potrawy, a jak nam brakuje, to sobie doliczamy chleb czy opłatek :) trochę naciągane, ale do dwunastu zazwyczaj dobijamy!

Ja jednak jestem miłośnikiem tych prostych, tradycyjnych potraw (no może poza ościstym karpiem :) ) i o nich Wam trochę opowiem, mam nadzieję, że jesteście najedzeni !

Listę przebojów otwiera oczywiście zupa. Może to być barszcz czerwony lub zupa grzybowa. U mnie w domu zazwyczaj jest i to i to :) .

Barszcz czerwony jako danie wigilijne możemy podać na różne sposoby – jako zupę z uszkami czy bardziej jako dodatek do pasztecików czy pierogów. Niezależnie od formy to pyszna propozycja.

W myśl tradycji, że dania wigilijne nie mogą obejść się bez darów lasu dochodzimy do grzybów. Pojawiają się one w wielu wigilijnych potrawach, między innymi w zupie grzybowej. Warto do tej potrawy użyć suszonych grzybów, które wymoczone i dodane do wywaru warzywnego wraz z płynem, nadadzą mu niesamowity aromat i smak. W moim rodzinnym domu zawsze używamy zbiorów mojego taty – zapalonego grzybiarza.

Następnie przechodzimy do ryb – karpia w wielu odsłonach, ryby po grecku czy śledzi. Choć tradycja nakazuje, by na stole pojawił się karp, coraz więcej osób wybiera inne, mniej kłopotliwe ryby jako dania wigilijne.Tutaj raczej nie mam swoich faworytów , no ale tradycja  to tradycja!

Jakie dania wigilijne koniecznie muszą pojawić się na naszym stole? Zdecydowanie kapusta z grzybami , w niektórych domach kapusta z grochem. Ja ubóstwiam wersję z grzybami. Taka kapusta stanowi też farsz do pierogów wigilijnych, uszek czy pasztecików, ale jest również samodzielnie serwowana jako danie na święta. Ja wyjadam ją z garnka już kilka dni przed Wigilią, a mama tłucze mnie po łapkach – taka magia świąt :)

Teraz troszkę o słodkiej stronie wigilijnego stołu. Dania wigilijne często bazują na bakaliach i suszonych owocach. Warto tu wspomnieć kompot z suszonych owoców. Są tacy, dla których kompot jest zmorą, inni czekają na ten smak cały rok. Kompot z suszu to nic innego jak ulubione suszone owoce zalane wrzątkiem z przyprawami – cynamonem, goździkami i sokiem oraz skórką z cytryny. Wariacji na temat jest wiele, w każdym domu smakuje on z pewnością inaczej i wyjątkowo!

W słodkich daniach wigilijnych znajdziemy też mak. Wzbogacony o miód, orzechy, skórki cytrusów i rodzynki, będzie świetnym wypełnieniem makowca, dodatkiem do kutii czy ciasteczek-ślimaczków z makiem. Kutia to tradycyjna potrawa na świątecznym stole. Potrawa ta bogata jest w bakalie i mak, pachnąca miodem i wanilią, tym się różni od klusek z makiem (makiełek), że zawiera ugotowane ziarno pszenicy w zamian. Choć w wielu domach słodkie dania wigilijne to raczej ciasta. W domu rodzinnym mojego męża wieczerzę wigilijną zaczyna się od kutii, każdy musi zjeść choć małą porcję na szczęście – taka tradycja :).

Jeśli mówimy o słodkościach z makiem, nie można zapomnieć o makowcu. Każdy dom ma swój sposób na makowiec – podawany jest  na cieście klasycznym drożdżowym, ale i krucho-drożdżowym, biszkoptowym czy kruchym. Jedni znają go jako roladę makowa, inni jako struclę makowa lub po prostu makowiec. Warto makowiec przygotować z bogatego w jajka i masło ciasta oraz wypełnić domową masą makową pełną bakalii, bo w końcu wszystkie dania wigilijne to muszą być na bogato! Jak świętować to świętować.

Kolejny słodki wypiek, bez którego ciężko wyobrazić sobie Święta to oczywiście piernik. To mocno aromatyczne od korzennych przypraw ciasto również trzeba wpisać na listę dań „must have”, których nie może zabraknąć na świątecznym stole. Podobnie jak w przypadku makowca przepisów na piernik jest mnóstwo – pierniki na piwie, przekładane powidłami, piernik staropolski – leżakujący czy pierniki z bakaliami. Wypiekamy też piernikowe babeczki czy też , wspominane już przez nas na blogu, pierniczki w formie ciasteczek. W jakiej formie by nie był, piernik to z pewnością smak świąt.

Wspomniane przeze mnie dania to oczywiście te klasyki, które powtarzają się w większości domów. Towarzyszy im pewnie cała paleta innych przepysznych dań, charakterystycznych tylko dla naszych domów rodzinnych. Dań dla nas wyjątkowych, bo kojarzących się z biesiadowaniem przy suto zastawionym stole w otoczeniu najbliższych. To takie dopełnienie magii świąt, którą budujemy zdobiąc nasz dom, kupując choinkę, pakując prezenty. Wszystko po to aby ten dzień był wyjątkowy, magiczny, rodzinny!

I tego Wam właśnie życzy cały zespół Green Design!

Wesołych, magicznych i pysznych Świąt Bożego Narodzenia!

P.s. Pamiętajcie, że w Święta nie liczymy kalorii!

P.s. 1. Jeszcze odnośnie kalorii – dietetycy stwierdzili, że dania wigilijne są jednymi ze zdrowszych jakie spożywamy w ciągu roku. Świeże info z telewizji śniadaniowej  ;)