Cięcie jabłoni – sposoby i terminy

Aby zapewnić zdrowy wzrost roślin i obfite plony w naszym przydomowym sadzie, powinniśmy regularnie, corocznie przeprowadzać cięcie drzew i krzewów owocowych. Prawidłowe cięcie polega na cięciu niepożądanych pędów i gałęzi, które zakłócają rozwój rośliny lub z jakiś powodów nie wydają owoców. Poprzez cięcie możemy nadawać młodym roślinom pożądane kształty i stymulować wyrastanie nowych, silnych pędów.

cięcie

Sposób formowania i wielkość drzew owocowych zależą od ich siły wzrostu, natomiast jakość owoców od właściwego cięcia. U roślin szczepionych system korzeniowy reguluję sile ich wzrostu. Dzięki temu jest możliwe uformowanie tej samej odmiany jako drzewka wysokości 2 m bądź 10 m.

Zanim przystąpię do terminów i sposobów cięcia, chciałbym krótko przedstawić jak się nazywają poszczególne pędy z jakich zbudowane jest drzewko, tak aby ułatwić zrozumienie tekstu w dalszej części. U drzew owocowych wyróżnia się pędy szkieletowe i owoconośne. Pędy szkieletowe tworzą strukturę nośną drzewa i pozostają na drzewie w ciągu całego jego życia. Wyraźna budowa szkieletu jest gwarancją jego łatwego pielęgnowania oraz regularnego i wartościowego plonu owoców. U drzew z koroną kulistą szkielet składa się z pnia, przewodnika oraz trzech do czterech pędów bocznych.

Termin cięcia

Cięcie zimowe jest cięciem, które pobudza najszybszy wzrost. Jednak w tym czasie roślina znajduje się w stanie spoczynku i rany po cieciu nie mogą się zagoić. Dlatego w zimie tnie się wyłącznie gatunki wytrzymałe takie jak jabłoń czy grusza. Wszystkie pozostałe drzewa tnie się wczesną wiosną. Wzrost jest wówczas pobudzony w mniejszym stopniu, ale roślina lepiej znosi ten zabieg.

Zimowe cięcie drzew powinno być umiarkowane, aby nie spowodowało zbyt silnego wzrostu drzew i nie wywołało zbyt dużego ryzyka infekcji chorobowych. W wyniku tego cięcia, głównie u jabłoni, mogą pojawić się liczne „wilki”, które będziemy usuwać w terminie letnim.

Cięcie jabłoni po posadzeniu

Pierwsze cięcie jabłoni, jakie przyjdzie nam przeprowadzić, to przycięcie nowo posadzonego drzewka. Sadzenie drzew owocowych przeprowadza się wiosną lub jesienią, lecz nowo posadzone sadzonki drzew owocowych przycinamy zawsze na wiosnę – w marcu lub kwietniu. Jeżeli jabłoń sadzimy jesienią, to przycinamy ją najbliższej wiosny, zaś drzewa sadzone wiosną, tniemy od razu po posadzeniu. Cięcie jabłoni po posadzeniu jest jednocześnie pierwszym krokiem w formowaniu korony drzewa.

Młode drzewka składa się z pnia i 5-7 jednorocznych pędów. Na początku należy ustalić, które z nich staną się konarami szkieletowymi. Pozostawia się więc przewodnik i trzy pędy boczne. Wszystkie pozostałe pędy należy usunąć, tak aby cała energia mogła zostać wykorzystana na formowanie szkieletu. Pędy boczne skraca się o jedną trzecią, słabe o połowę długości. Pęd główny również lekko skracamy aby pobudzić go do wzrostu. Jeżeli jest krzywy, należy przywiązać go do palika aby się wyprostował.

Drzewko nierozgałęzione (z jednym pędem głównym), czyli tzw. okulant nierozgałęziony, przycinamy na wysokość 70-90 cm. Od tego miejsca jabłoń zacznie wytwarzać pędy boczne, jest to wysokość ułatwiająca pielęgnację jabłoni. Jeżeli chcemy aby pod jabłonią było więcej miejsca, należy przyciąć sadzonkę wyżej.

Formowanie drzewek

Formowanie drzewka po roku

Po roku wykształciły się pędy jednoroczne. Konary szkieletowe urosły i poniżej wierzchołka wybiły się pędy konkurencyjne. A więc usuwa się pędy konkurencyjne i pędy pionowe, a pozostawia tylko poziome pędy boczne. Nowe przyrosty konarów szkieletowych skraca się o jedną trzecią długości, pędy boczne konarów szkieletowych do wysokości pąka skierowanego na zewnątrz.

Cięcie formujące jabłoni prowadzi się przez 3-4 lata po posadzeniu, zaś u starszych jabłoni przeprowadza się cięcie prześwietlające.

Najpopularniejszą koroną dla jabłoni jest korona wrzecionowa, zwana też stożkowatą lub piramidalną. Umożliwia ona równomierne doświetlenie owoców, a także sprawia, że gałęzie nie wyłamują się pod ciężarem owoców. Korona wrzecionowa jest dobrym sposobem formowania korony w małych ogrodach dla jabłoni szczepionych na podkładkach karłowych i półkarłowych.

Cięcie letnie

W lipcu i sierpniu wykonujemy letnie cięcie jabłoni, czyli wycinamy tzw. wilki. Rosną one pionowo w górę, przeważnie w środku korony. Pamiętajmy o tym aby zbyt wcześnie nie wykonać tego zbiegu. Jeżeli wykonamy letnie cięcie jabłoni na przełomie czerwca i lipca, wtedy jabłoń ponownie wykształci wilki i cały zabieg pielęgnacyjny jabłoni trzeba powtórzyć. Aby tego uniknąć należy przyciąć jabłoń nieco później – na przełomie lipca i sierpnia. Termin cięcia jabłoni latem należy dostosować do terminu dojrzewania jabłek danej odmiany. Ostatecznym terminem letniego cięcia jabłoni jest początek września. Później nie należy ciąć jabłoni, ponieważ pobudzi ją to do wzrostu w momencie, kiedy powinna przechodzić w stan zimowego spoczynku.

A o to przykłady  form prowadzenia drzewek owocowych

Drzewa owocowe z korona szpalerową.

forma szpalerowa

 

Źródła zdjęć:

Zdjęcie 1: http://kraj24.pl

Zdjęcie 2: http://www.zabka.agro.pl

Zdjęcie 3: http://info.e-ogrody.pl

Zdjęcie4: http://www.zielonyogrodek.pl

19 stycznia 2015|ABC ogrodnika, Pielęgnacje, Praktyczne porady|2 komentarze
Subskrybuj
Powiadom o
guest
2 komentarzy
Najnowsze
Najstarsze Najczęściej oceniane
Inline Feedbacks
View all comments
Alicja
Alicja
8 lat temu

Fajnie napisany tekst :) Mam pytanie odnośnie „ran” po cięciu. Jakich preparatów najlepiej używać do zaleczenia i ochrony drzewka?

Wojciech Gaweł
Wojciech Gaweł
8 lat temu
Odpowiedź na komentarz  Alicja

tak na prawdę nie ma jednego „najlepszego”, wszystkie preparaty z dodatkiem środka grzybobójczego się sprawdzają :)