Poprzednim wpisem o wielkanocnych dekoracjach zaczęliśmy nasz cykl wpisów świątecznych. Dzisiaj na tapecie to z czym chyba każdemu nierozłącznie kojarzy się Wielkanoc – pisanki!
Pisanki to malowane jajka a jajko jako symbol życia jest nieodłącznym symbolem świąt wielkanocnych. A wiecie, że nie zawsze tak było? O co tak na prawdę chodzi z malowaniem jajek i skąd się wzięła ta tradycja?
Magiczne jajka
Zwyczaj malowania jajek liczy się w tysiącach lat i praktykowany był nie tylko przez chrześcijan. Barwione na czerwono jajka u wielu ludów były tradycyjną ofiarą dla bóstw. W starożytnej Grecji i Rzymie czerwone jajka składano w ofierze zmarłym, symbolika tej barwy miała podkreślać powagę chwili. Za pomocą jajek odczyniano też czary, zabezpieczano się przed chorobami i urokami, próbowano nawet zapewnić sobie powodzenie w miłości.
Chrześcijańska tradycja
Duchowieństwo dosyć niechętnie spoglądało na obecność jajka jako głównego symbolu Wielkanocy, widząc w nim zagrożenie w postaci atrybutu magii pogańskiej. Niechęć ta doprowadziła nawet do tego, że zabronione było wszelkie bawienie się jajami, a nawet wprowadzono zakaz ich jedzenia w dni świąteczne. Dopiero w około dwieście lat od wprowadzenia do nas chrześcijaństwa duchowni ostrożnie zezwolili na jedzenie jaj w okresie Wielkanocy, oczywiście pod warunkiem, że jaja te zostaną przedtem w kościele poświęcone i tym samym pozbawione ewentualnych demonicznych i magicznych właściwości. Z czasem w końcu oficjalnie uznano jajka za symbol zmartwychwstania, a ich barwienie i zdobienie na stałe weszło do zwyczajów wielkanocnych.
Po tym jak jajko stało się symbolem świąt wielkanocnych zwyczaj malowania jajek zaczęto tłumaczyć, wiążąc go z cudami, jakie towarzyszyły śmierci Jezusa. Historii oczywiście jest wiele, ta najczęściej powtarzana to historia jak to Marii Magdalenie, płaczącej przy grobie ukazał się anioł, przekazując wieść o zmartwychwstaniu Chrystusa. Gdy uradowana przybiegła do domu, ze zdziwieniem zauważyła, że wszystkie jajka przybrały kolor czerwony. Gdy rozdała je apostołom, r jajka przemieniły się w czerwone ptaki i uniosły się do nieba. Odczytywano to jako znak, że po śmierci następuje zmartwychwstanie i nowe życie.
Jest też i inna historia tłumacząca symbolikę jajek i uzasadniająca barwienie ich na czerwono. Historia ta opowiada jak to biedak niosący do miasta na sprzedaż kilka jajek od jedynek kury zatrzymał się i odstawił kobiałkę, aby pomóc Jezusowi nieść krzyż w drodze na śmierć. Gdy wrócił, zastał wszystkie jajka zabarwione na czerwono.
Podejrzewam, że gdybym szukała dalej, znalazłabym ich jeszcze więcej :)
Tradycyjne pisanki
Mają różnobarwne wzory i desenie. Powstają przez rysowanie (dawniej „pisanie” stąd też nazwa – pisanki) na skorupce gorącym roztopionym woskiem, a następnie zanurzenie jajka w barwniku. Po jajkach pisano szpilkami, igłami, szydełkami, słomkami i drewienkami. Pisanki wykonywane w naszym białostockim rejonie pisane były bez narzędzi, poprzez nakrapianie wosku na jaja, albo poprzez nanoszenie prostych elementów graficznych rozgrzanym końcem świecy.
Pomysły na pisanki
Sami pewnie pamiętacie jaką radość podczas przygotowań do świąt sprawiało malowanie jajek. Przyznam się Wam, że ja mam frajdę do dziś. Nie oszukujmy się, foliowe koszulki nie zastąpią ręcznie zdobionych pisanek. Dlatego też przygotowałam garść inspiracji, kto wie, może i wy w koszyczkach poniesiecie małe dzieła sztuki :) bo każde ręcznie malowane jajko jest pisankowym dziełem sztuki!
Bazą do wszelkich pisankowych cudów są jajka w białych skorupkach, to właśnie na nich osiągniemy najlepsze efekty w barwieniu.
Barwienie
Dziś w sklepach mamy dostępne przeróżne barwniki do jajek, ale może warto się zastanowić jak barwiły jajka nasze babcie? Przecież nie było barwników w saszetkach! Zobaczcie jak ładnie i naturalnie możemy barwić jajka.
Metodami barwienia możemy się również trochę pobawić używając ryżu z barwnikiem w którym zanurzamy jajko….
… możemy też do wody z barwnikiem dodać olej roślinny, ciekawszy efekt uzyskamy zanurzając w takiej miksturze zabarwione już wcześniej na inny kolor jajko!
Zabawy pisakami
Najprostszy sposób z możliwych – wzory na jajku malowane pisakami.
Do tego kilka dodatków i mamy takie oto cuda :)
Zobaczcie jakie to banalnie proste :
Roślinne wzory
W stworzenie takich pisanek musimy włożyć nieco więcej wysiłku, ale warto dla efektu końcowego….
Musimy tu wykorzystać metody barwienia, o których mówiłam wcześniej. Przed barwieniem wybieramy element rośliny, który chcemy wybarwić, przykładamy dokładnie do powierzchni skorupki i owijamy jajko jałowym opatrunkiem bądź kawałkiem rajstopy, tak przygotowaną pisankę wrzucamy do barwnika, po wyjęciu delikatnie odwijamy i ściągamy element rośliny. Wzór gotowy!
Błyszczące, brokatowe
Wyklejane
I te tradycyjne, malowane
Sami widzicie, że nie jesteście skazani na foliowe koszulki. Jest wiele innych sposobów o różnym stopniu skomplikowania, wybierzcie swój a potem pokażcie nam jak wyglądały Wasze pisanki w koszyczkach! Czekamy z niecierpliwością:)
W kolejnym wpisie z cyklu świątecznego masa inspiracji na dekorację stołu wielkanocnego.
