Czy pobieranie soku brzozowego jest legalne? 

Wyprawa do lasu to nie tylko spacer, ale też wspaniała okazja do odkrywania bogactw natury. Świetnym pomysłem na urozmaicenie wyprawy do lasu jest pobieranie soku brzozowego. W tym miejscu polecam wpis: „Brzoza (Betula L.) – Skarbnica zdrowia pochodząca prosto z lasu”, dotyczący m.in. korzystnych właściwościach soku dla naszego organizmu.

Brzoza (Betula L.) – skarbnica zdrowia pochodząca prosto z lasu

Natomiast dzisiaj przyjrzyjmy się kwestiom prawnym pozyskiwania tego zdrowotnego napoju. 

Czy pobieranie soku brzozowego (tzw. oskoły) jest legalne? 

To zależy od miejsca pobierania soku. Decydujące znaczenie będą tu miały warunki określone przez nadleśnictwo obejmujące terytorium, na którym znajduje się las.

Co w sprawie soku mówi Kodeks wykroczeń? 

Według art. 153 § 1 pkt. 1 Kodeksu wykroczeń pobieranie soku z drzewa znajdującego się na cudzym gruncie, bez zgody jego właściciela kwalifikowane jest jako drobna szkoda leśna i stanowi wykroczenie. Jego skutek polega na uszkodzeniu drzewa lub naruszeniu naturalnego stanu innych elementów lasu. 

Czym się różni wykroczenie, od przestępstwa? 

Wykroczenia w przeciwieństwie do przestępstw cechuje mniejszy stopień społecznej szkodliwości czynu. Różnica jest też w regulacjach prawnych – przestępstwa normuje ustawa z 1997 r. Kodeks karny, natomiast wykroczenia ustawa z 1971 r. – Kodeks wykroczeń. 

Jaka kara została przewidziana? 

Wydobywanie soku z brzozy w cudzym lesie (stanowiący własność Skarbu Państwa lub innym) podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany. Natomiast osoba, która wydobywa sok w lesie, którego jest właścicielem, nie popełnia wykroczenia. Przewidziana sankcja jest najłagodniejszą spośród zawartych w kodeksie.

Co i kogo chroni powyższy przepis? 

Ochronie podlega las, który powinien być zachowany w stanie naturalnym i niepogorszonym. Powyższy przepis zapewnia też ochronę wykonywania prawa własności w stosunku do lasu. 

Kto może wystawić mandat? 

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska strażnicy leśni oraz pracownicy Służby Leśnej, którym przysługują uprawnienia strażnika leśnego, są upoważnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego. 

Czy cel, w jakim wydobywa się sok ma znaczenie? 

Nie jest istotne, w jakim celu osoba dokonuje wydobycia soku. Liczy się sam fakt takiego działania. 

Czy można legalnie pobierać sok? 

Tak, zgodnie z § 58 załącznika nr 1 do Zarządzenia Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 7 listopada 2019 r., w sprawie wprowadzenia wytycznych pod nazwą „Zasady użytkowania lasu” w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych – dopuszcza się, na warunkach określonych przez nadleśnictwo, pozyskiwanie soku brzozowego. Powyższe zarządzenie określa m.in. zasady pozyskiwania leśnych surowców niedrzewnych, w tym użytkowanie soków drzew leśnych. 

Jak należy pobierać sok? 

Poprzez nawiercanie otworów w pniach drzew. Najlepiej sprawdzi się płytkie nacięcie albo wwiercenie. Dobrym sposobem jest też ucięcie gałązki i nałożenie na nią butelki. 

Do pozyskiwania soku nadleśnictwo wyznaczy drzewa przeznaczone w ciągu najbliższych lat do wycięcia, przedstawiające niską wartość techniczną, ale o dobrze rozwiniętej koronie. 

Jakiej wielkości powinny być otwory? 

Ich średnica powinna wynosić ok. 10 mm, a głębokości od 6 do 8 cm, nie licząc grubości kory. 

Na jakiej wysokości i pod jakim kątem należy nawiercać? 

Na wysokości ok. 1 m, pod kątem ok. 10˚. 

Ile otworów należy wykonać? 

Ilość otworów jest zależna od pierśnicy drzewa. Przyjmuje się, że od 18 do 25 cm długości pierśnicy powinno się wykonać 1 otwór, od 26 do 35 cm – 2 otwory, natomiast powyżej 36 cm – 3 otwory. 

Za pomocą czego pozyskiwać sok?

Za pośrednictwem blaszki ściekowej lub rurki igielitowej o takiej średnicy zewnętrznej, aby szczelnie wypełniała wylot otworu. 

Po pobraniu soku 

Po ustaniu wycieku otwory należy zabezpieczyć drewnianymi kołkami o średnicy o 1 mm większej od średnicy otworu. Kołki powinny być uprzednio zaimpregnowane np. poprzez gotowanie w parafinie przez 30 minut lub pastą ogrodniczą. 

Kiedy powinno pobierać sok? 

W okresie od około połowy marca do końca kwietnia.

Sok pobierany racjonalnie nie powoduje osłabienia lub obumierania drzewa, nie obniża istotnie kondycji zdrowotnej drzewa, natomiast może obniżać jakość techniczną drewna w części odziomkowej.  

Pamiętajmy – spuśćmy tyle soku, ile będziemy w stanie spożytkować. 

Aby nie narażać się na grzywnę powinniśmy się zwrócić o zgodę właściciela lasu lub w przypadku lasów państwowych nadleśnictwa. Warto też rozważyć posadzenie brzozy brodawkowatej na własnej posiadłości. Z racji tego, że jest ona drzewem krótkowiecznym i szybko rosnącym, po 10 latach będziemy się mogli cieszyć pochodzącym z niej bogactwem natury. 

Jeżeli masz pytania związane z powyższą tematyką – zostaw komentarz.

Postaram się udzielić odpowiedzi :)

Bibliografia:

  1. Gniewek E., Machnikowski P. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 9, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2019.
  2. Załuski M. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 1, Wydawnictwo C.H. Beck, 2019.
  3. Osajda K. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck, wyd. 25, 2020.
  4. Załącznik nr 1 do Zarządzenia Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 7 listopada 2019 r., w sprawie wprowadzenia wytycznych pod nazwą „Zasady użytkowania lasu” w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych, t.j. ZM.7603.13.2019. 
  5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 października 2019 r. w sprawie zakresu wykroczeń, za które uprawnieni pracownicy Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe oraz strażnicy Państwowej Straży Łowieckiej są upoważnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, t.j. Dz.U. 2019 poz. 2090

Zdjęcia:

Pinterest.com (data dostępu: 8 maja 2020 r.). 

26 kwietnia 2022|Praktyczne porady, Prawo w architekturze krajobrazu|0 komentarzy
Subskrybuj
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments